به سبک معماری حمام‌های دوره قاجار ساخته شده است، این بنا که در سال ۸۲ با شماره ۹۸۸۰ در فهرست آثار ملی ثبت شده، در سال ۹۰ به همت میراث فرهنگی مرمت شد تا به تغییر کاربری نزدیک و مورد استفاده قرار گیرد. طبق اسناد موجود حمام اعظم کبودراهنگ به همت ۳۵ نفر از خیرین ساخته شده و این افراد نسبت به هزینه‌ای که کرده‌اند مالک بنا هستند. در حال حاضر اعضای هیأت امنای مسجد اعظم به عنوان متولی بنا و ناظر بر آن بوده و با وجود اینکه میراث فرهنگی چندین بار برای تبدیل بنا به موزه مردم‌شناسی، نمایشگاه دائمی، سفره‌خانه سنتی و مواردی از این دست اقدام کرده، به نتیجه نرسیده است.
به نظر می‌رسید مرمت بنا در سال ۹۰ نویدبخش تغییر کاربری حمام اعظم کبوداهنگ باشد اما این اتفاق نیفتاد و سال ۹۹ بود که زمزمه‌هایی به گوش رسید که بنا به انبار مبل تبدیل شده است.
همان زمان رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کبودراهنگ به خبرنگار ایسنا گفت: میراث فرهنگی به دنبال حفظ بنا و تغییر کاربری مناسب آن است اما هیأت امنای مسجد اعظم حاضر به واگذاری حمام نیستند و مدتی بنا را به نمایشگاه مبل تبدیل کرده بودند و در حال حاضر نیز به انبار مبل تبدیل شده است.
مهدی غلامی اظهار کرد: میراث فرهنگی متولی حفاظت از بناست و در مورد تغییر کاربری حمام اعظم کبودراهنگ دستش بسته است، از طرفی چون بنا، مالک ندارد و جزء اموال عمومی است، شورای شهر و شهردای هم باید وارد کار شوند.
به گفته وی، عرصه زمین حمام و مالکان آن مشکل حقوقی دارند و اگر این مشکل وجود نداشت میراث فرهنگی می‌توانست بنا را تملک و حفظ کند، از طرفی حل این مشکل به مسئولان شهرستان کبودراهنگ به ویژه شورای شهر و شهرداری بستگی دارد و لازم است فرمانداری نیز ورود کرده و تصمیم نهایی را بگیرد.
همچنین طبق شنیده‌ها، آن زمان اعضای هیأت امنای مسجد اعظم کبودراهنگ نامه کتبی به میراث فرهنگی داده بودند که بنا را در اختیار این سازمان قرار نمی‌دهد. از طرفی میراث فرهنگی طبق قانون نمی‌توانست اینگونه بناها را در اختیار بگیرد و از طرف دیگر هیأت امنا راضی به تغییر کاربری نبوده و می‌خواستند مدیریت آن در دست خودشان باشد.
همان زمان، سیدعلی موسوی، عضو هیأت امنای مسجد اعظم کبودراهنگ نیز به خبرنگار ایسنا گفت: تغییر کاربری حمام اعظم به عهده متولیان مسجد اعظم است، پیشنهاد تبدیل قسمتی از حمام به محل ورزش‌های باستانی را در شورای شهر کبودراهنگ مطرح کردیم که مجوز کندن گود به آن داده نشد.
لازم است اشاره شود وی در آبان‌ماه سال ۹۹ در صورتی تبدیل حمام اعظم کبودراهنگ به انبار مبل را تکذیب کرد که تصاویری مبنی بر انباری شدن این بنای تاریخی به دست خبرنگار ایسنا رسیده بود.
موسوی همچنین در بخشی از صحبت‌هایش مطرح کرد که پیشنهاداتی مبنی بر تغییر کاربری به میراث فرهنگی و شورای شهر کبودراهنگ داده شده اما مورد تأیید قرار نگرفته است.
به گفته وی، برخی از این پیشنهادات شامل معاوضه حمام با حمامی در حواشی این بنا، کندن گود و تبدیل بنا به زورخانه و تحویل یکی از دو قسمت حمام گرم و سرد به میراث فرهنگی برای تبدیل به موزه مردم‌شناسی است که البته به نظر می‌رسد این پیشنهادات با قوانین میراثی مغایرت نداشته و به همین علت مورد پیگیری قرار نگرفته است.
حال پس از حدود دو سال از تبدیل حمام اعظم کبودراهنگ به انبار مبل و گزارشی که در این رابطه منتشر کردیم دوباره وضعیت بنا را از رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کبودراهنگ جویا شدیم.
غلامی با بیان اینکه وضعیت امروز بنا با سال ۹۹ هیچ تفاوتی نکرده است، گفت: حمام اعظم کبودراهنگ به عنوان یکی از آثار تاریخی این شهرستان همچنان انبار مبل است و تفاوتی در وضعیت کاربری آن به وجود نیامده است.
وی با اشاره به اینکه اعضای هیأت امنای مسجد اعظم کبودراهنگ نیز همچنان بر سر حرف و عقیده خود مانده‌اند، اظهار کرد: آنها همانند گذشته با تغییر کاربری بنا و گذاشتن آن در اختیار میراث فرهنگی مخالف هستند.
غلامی در ادامه بر لزوم ورود شهرداری و شورای شهر کبوداهنگ به وضعیت این بنا تأکید کرد و افزود: حفاظت و مرمت بناهای تاریخی وظیفه اصلی میراث فرهنگی است که در مورد این بنا انجام شده است و در حال حاضر در این دو زمینه هیچ گونه مشکلی ندارد.
وی اضافه کرد: میراث فرهنگی به تنهایی نمی‌تواند به این موضوع ورود کند و به همکاری جدی شهرداری، شورای شهر و حتی فرمانداری کبوداهنگ نیاز است تا این بنای با ارزش در راستای رونق گردشگری و جذب گردشگر در شهرستان مورد استفاده قرار گیرد.
غلامی با تأکید بر اینکه میراث فرهنگی آماده هر گونه همکاری با هیأت امنای مسجد است، اظهار کرد: این بنای با ارزش می‌تواند با تبدیل به موزه مردم‌شناسی، سفره‌خانه سنتی و مواردی از این دست به توسعه گردشگری شهرستان کبوداهنگ کمک کند.
در ادامه وضعیت بنا را از شهردار کبودراهنگ جویا شدیم، علی فلاح با اشاره به اینکه اعضای هیأت امنای مسجد کبودراهنگ اجازه نمی‌دهند میراث فرهنگی دخل و تصرفی در بنا داشته باشد، گفت: در حال حاضر بنا همچون گذشته انبار مبل است و چون تحت مالکیت وراث سازنده است شهرداری و شورای شهر نیز نمی‌توانند ورود کنند.
وی با بیان اینکه شهرداری بارها برای تعیین تکلیف بنا و تبدیل آن به موزه مردم‌شناسی پیش‌قدم شده اما نتیجه‌ای نداشته است، اظهار کرد: ما پیشنهاد دادیم حمام به موزه تبدیل و شهرداری متولی آن باشد اما وراث نپذیرفتند.
فلاح با اشاره به اینکه متأسفانه آنها به میراث فرهنگی و شهرداری بدبین هستند، ادامه داد: بارها درباره وضعیت این بنا جلسه تشکیل شده و با اعضای هیأت امنا صحبت کرده‌ایم حتی نمونه‌ای مشابه از تغییر کاربری را به آنها نشان دادیم اما زیر بار نمی‌روند.
به گزارش ایسنا، در حالیکه در همه جای دنیا استفاده مناسب از بناهای تاریخی در راستای حفظ و نگهداری بنا، رونق گردشگری و توسعه اقتصادی به کار گرفته می‌شود این بنای تاریخی با پیشینه بیش از ۱۰۰ سال میان گیرودارهای قانونی حبس شده و نه تنها بعد از گذشت سال‌ها تغییر کاربری مناسبی نداده بلکه با ادامه روند فعلی آسیب دیدن آن دور از انتظار نخواهد بود.
منبع: ایسنا
